Garanties en vrijwaringen vormen essentiële begrippen binnen overnameprocessen, met name bij de koop of verkoop van aandelen of de portefeuille van een assurantieonderneming. Hoewel ze vaak voorkomen in contracten, ontbreken er duidelijke wettelijke definities. In de praktijk dienen deze bepalingen vooral om risico’s tussen koper en verkoper te verdelen.
Wat zijn garanties?
Garanties zijn verklaringen van de verkoper waarin wordt bevestigd dat bepaalde afspraken of omstandigheden kloppen. Het zijn contractuele toezeggingen die zekerheid moeten bieden aan de koper. De interpretatie van garanties is afhankelijk van de zogeheten Haviltex-norm, waarbij wordt gekeken naar wat partijen over en weer redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten, gegeven de omstandigheden.
In de praktijk hebben koper en verkoper hierbij vaak tegengestelde belangen.
- De koper streeft naar een zo uitgebreid mogelijke set aan garanties om risico’s af te dekken.
- De verkoper probeert garanties juist te beperken en zoveel mogelijk uitzonderingen te benoemen waarin de garantie niet geldt.
Een alledaags voorbeeld is de aankoop van een smartphone. Vaak geldt er garantie, maar schade door bijvoorbeeld waterschade of een valpartij valt hier niet onder – omdat dit in de garantievoorwaarden expliciet is uitgesloten.
Kortom: duidelijke en zorgvuldig geformuleerde garanties zijn van groot belang om misverstanden of geschillen te voorkomen.
Wat zijn vrijwaringen?
Vrijwaringen zijn contractuele bepalingen die – net als garanties – bedoeld zijn om risico’s te verdelen. In tegenstelling tot garanties gaat het bij vrijwaringen echter om vooraf bekende risico’s, die expliciet worden benoemd in het contract. Denk bijvoorbeeld aan een lopend belastinggeschil of een onzekerheid over intellectuele eigendomsrechten.
Waar bij een garantie eerst moet worden aangetoond dat er sprake is van een inbreuk, is dat bij een vrijwaring doorgaans niet nodig. Zodra het vooraf benoemde risico zich voordoet, is de verkoper in beginsel aansprakelijk – tenzij hij kan bewijzen dat het risico niet onder de vrijwaring valt.
Wat is het verschil tussen garantie en vrijwaring?
Het belangrijkste verschil zit in de bewijslast en het moment waarop het risico zich materialiseert:
- Garantie: er moet eerst worden bewezen dat een afspraak is geschonden.
- Vrijwaring: het risico is vooraf erkend en bij optreden ervan ligt de aansprakelijkheid direct bij de verkoper.
Vrijwaringen zijn daarmee vaak specifieker en bieden de koper meer zekerheid in geval van bekende risico’s.
Waarom zijn garanties en vrijwaringen zo belangrijk?
In een overname zijn garanties en vrijwaringen cruciaal voor de risicobeheersing van beide partijen. Een zorgvuldige formulering, rekening houdend met de Haviltex-norm én met de grammaticale interpretatie van contractsbepalingen, voorkomt veel discussies achteraf.
Zorg daarom voor:
- Duidelijke en evenwichtige bepalingen
- Heldere afspraken over wat partijen van elkaar mogen verwachten
- Beperking van juridische risico’s voor zowel koper als verkoper
Advies nodig?
Heeft u vragen over de waardering of het aan- of verkoopproces van uw assurantieonderneming? Neem gerust contact op met CJB, Adviseurs voor Assurantieondernemers via +31 653333841. Wij helpen u graag verder.
