Voorafgaand aan verkoop
Waarom zet je deze grote stap? Je bent er nu echt klaar mee, met altijd aanstaan, met het “geneuzel” rondom PE- en de compliance eisen van de AFM of je hebt de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, de gedroomde koper dient zich ineens aan, je kunt door ziekte of burn-out niet verder, je je voelt dat je zelf de de rem op de verdere ontwikkeling van je bedrijf? Meestal speel je in je hoofd al langer met de gedachte om te verkopen, maar lijkt het een onmogelijke stap die je niet kunt overzien. Je voelt je gespannen bij en kunt de gevolgen nauwelijks overzien.
Besluit
Je hebt het besluit tot verkoop genomen en het liefst regel je de overdracht natuurlijk meteen. Als ondernemer ben je gewend om snel besluiten te nemen. Het besluit voelt best goed. Maar er komt heel wat bij kijken en misschien is je bedrijf nog niet helemaal verkoop klaar? Je hebt jarenlang keihard gewerkt in en aan deze onderneming. Het is toch een soort “kindje” van je. Kan zo’n keuze wel een 100% besluit zijn? De twijfel speelt af en toe op, waar doe ik goed aan?
Verkoopadviseur
Wie gaat je hierbij helpen? Hoe vind je de best passende adviseur? Dit doet je boekhouder of accountant er niet even bij. Via-via heb je eens een naam gehoord? Je moet goed begeleid worden, je hebt erg veel vragen. Je wordt best onzeker en onrustig van wat er allemaal bij komt kijken.
Waarde-indicatie
Wat is je onderneming eigenlijk waard, uitgedrukt in geld? Heeft het bedrijf wel een waarde voor een ander? Of heb je het idee dat je bedrijf ontzettend veel waard is, zelfs of zeker zonder jou als eigenaar? Wie maakt die berekening voor je? Ah, dat kan jouw adviseur berekenen. En als je het eens bent over de waarde, wat wordt dan de vraagprijs? Of wacht je op een bieding door een mogelijke koper en ga je dan in de tussentijd nog investeren? Je leert de betekenis van het woord Keuzestress.
Voorwaarden
Welke voorwaarden stel je aan de verkoop van je bedrijf? Worden de aandelen van je B.V. verkocht of wordt alleen de Assurantieportefeuille verkocht? Ga je nog even meewerken na overdracht? Wie mag het zeker (niet) kopen? Zijn er nog privézaken op kantoor of verkoop je het bedrijfspand ook? Heeft je verhuurder een clausule opgenomen dat als er een andere eigenaar komt, de huurovereenkomst komt te vervallen? Welke voorwaarden stelt de bank met betrekking tot de aflossing van het krediet? Hoe wordt dat afgelost? Wat komt er veel bij kijken. Het voelt nog steeds chaotisch, maar je adviseur brengt rust, inzicht en overzicht.
Geheimhouding
Er wordt tussen de partijen een geheimhoudingsovereenkomst afgesloten. Je mag er met niemand over praten, niet met je familie, je vrienden, je personeel of je cliënten. Maar wanneer mag je het dan wel vertellen? Wat nu als ernaar gevraagd wordt? Je voelt je als het ware een stiekemerd, jij die altijd zo recht door zee is.
Informatiememorandum opstellen
Je adviseur presenteert het informatiememorandum, best een gaaf bedrijf met mooie cijfers. Moet je eigenlijk wel verkopen?
Kennismakingsgesprekken
Er worden gesprekken gevoerd met verschillende gegadigden. Wat een verschillende kopers en belangen. Aardige lui hoor, maar sluit dit aan bij mijn personeel en bij mijn cliënten? Je hoort allemaal nieuwe ideeën en hebt het gevoel dat je die zelf ook nog wel zou kunnen oppakken. Je krijgt er zelfs heel veel nieuwe energie van.
Bieding en onderhandeling
De potentiële koper doet best een nette bieding, wel iets lager dan verwacht. Maar daar heb je je adviseur voor, die is lekker druk met de onderhandelingen en de uitwerking van de voorwaarden. Het zou fijn zijn als de Koopsom snel wordt bijgeschreven op je bankrekening, voor je pensioen maar vooral voor je gemoedsrust.
Toch niet de goede partij
De bieding valt toch lager uit dan gedacht, bovendien blijken jullie geen match. Balen, je bent er wel klaar mee en hebt er niet zoveel zin meer in. Jouw adviseur gaat weer voor je aan de slag. Je bent boos, weer opnieuw beginnen, het leidt zo af.
Intentieverklaring
Een nieuwe koper, de koopsom en de voorwaarden zijn goed doorgesproken en het wordt nu wel heel serieus. Je denkt, kan ik nog terug, gaat het nu echt gebeuren?
Boekenonderzoek
De adviseur van de koper laat een boekenonderzoek uitvoeren. Er wordt gekeken naar de financiële administratie, de belastingaangiften, de personeelsadministratie, het IT-systeem en bijbehorende licenties, en de contracten met de verzekeraars. Er moet ontzettend veel worden aangeleverd. Wat een gedoe en wat een vragen. Dit kost de accountant heel veel tijd en dat kost ook weer geld, maar heeft dat ook invloed op de koopsom?
Koopovereenkomst
De koopovereenkomst wordt opgesteld met vrijwaringen, garanties en boetebedingen, op iedere slak wordt zout gelegd. De juristen zijn er maar druk mee. Als verkoper kan het je niet snel genoeg gaan, er lijkt geen einde aan te komen. Het voelt allemaal zo onwerkelijk.
Financiering
De koper moet een financiering regelen, gaat dat wel lukken? Wat nu als het toch niet helemaal lukt? Leen je dan zelf ook een deel aan de koper. Duimen maar dat het gewoon rond komt…spannend!
Earn out
Je weet zeker dat er nog een paar mooie nieuwe cliënten in de pijplijn zitten en eigenlijk wil je daar nog in meedelen. De koper is sceptisch. Je adviseur krijgt het voor elkaar dat er na afloop van het komende boekjaar nog een vergoeding voor jou in het vat zit als de omzet hoger uitvalt. Het voelt wel als een beloning voor de energie die je in die cliënten hebt gestoken.
Closing
Het moment van tekenen is daar, het bedrijf wordt overgedragen aan de koper. Het is achteraf toch best snel gegaan. Je bent al helemaal gewend aan het idee dat het bedrijf straks niet meer van jou is. Samen met de koper ondertekenen jullie alle documenten en drinken een glaasje bubbels. Een dubbel gevoel, blijdschap, leegte, verdriet, maar wel een mooi bedrag bijgeschreven op je bankrekening.
Bekend maken
Inmiddels weet je familie en het personeel van de verkoop, maar ook een deel van de cliënten is op de hoogte. Nu nog een persbericht de deur uitdoen en de socials updaten. Je ontvangt wisselende reacties. De een is blij voor je en de ander heeft altijd wat te zeuren. Heel even is er weer twijfel.
Hoe nu verder
Je moest alles inleveren je pasjes, je sleutels, je auto, zelfs je 06-nummer? Heerlijk om nog een paar maanden na de overdracht mee te werken, maar bevalt dat wel. Het is best even wennen om niet meer de eigenaar te zijn. Dan toch maar direct vertrekken? Afkicken van het altijd aanstaan naar “la doce fare niente”.
En dan
Je hebt getekend voor een concurrentie- en een relatiebeding, dus als je voormalige cliënten bellen verwijs je ze netjes door naar de koper. Opnieuw beginnen, je moet er niet meer aan denken zeg. Je gaat genieten van je welverdiende rust. Eindelijk tijd voor je gezin, vrienden en hobby’s, maar op een dag komt er een nieuwe uitdaging op je pad die je niet kunt laten schieten en voordat je het weet….
Je bent niet voor niets ondernemer.
Maar probeer eerst even rustig bij te komen van de emotionele rollercoaster die het verkoopproces blijkt te zijn!
Wij begeleiden je graag met de zakelijke elementen van de verkoop maar ook met de emoties die daarbij om de hoek komen kijken, meer weten?
Bel CJB, Adviseurs voor Assurantieondernemers op +31 6 53 33 38 41 of mail naar info@ciscobarao.nl